Tự kỷ hay còn được gọi là rối loạn phổ tự kỷ (ASD) là một khuyết tậtphát triển được hình thành bởi những sự khác biệt trong não bộ.
Tự kỷ bao gồm nhiều dạng khác nhau và những dạng này được chẩn đoánriêng biệt với nhau: tự kỷ, rối loạn phát triển lan tỏa – không điển hình(PDD-NOS) và hội chứng Asperger. Những dạng tự kỷ khác nhau được xếp vào nhóm rốiloạn phổ tự kỷ.
Hội chứng tự kỷ là hội chứng đa khiếm khuyết, biểu hiện sự rối loạn pháttriển. Những dấu hiệu cơ bản của hội chứng tự kỷ:
“DẤUHIỆU SỚM” CỦA TỰ KỶ
Trong giai đoạn từ 0-6 tháng tuổi:
Theo dõi sự phát triển của số đo vòng đầu.Thông thường những trẻ tự kỷkhi mới sinh ra thường có số đo vòng đầu nhỏ hơn so với các trẻ bình thường,tuy nhiên sau đó số đo vòng đầu trong những tháng đầu lại phát triển rất nhanhnên nhanh chóng trẻ tự kỷ sẽ có số đo vòng đầu bằng hoặc lớn hơn số đo vòng đầucủa trẻ bình thường
Nếu trong những tháng đầu mà trẻ có số đo vòng đầu tăng hơn 2cm/tháng cộngvới những biểu hiện không bình thường như dưới đây nên cho trẻ đi kiểm tra sớm:
Không tỏ ra vui mừng khi được mẹ, người chăm sóc bế, vuốt ve, nhìn ngắm.
Không tỏ ra vui mừng khi có mẹ, người chăm sóc đến gần, chăm sóc
Có thái độ lạnh lùng lãnh đạm khi được mẹ, người thân chăm sóc
Có xu hướng giãy giụa, ngoảnh mặt đi nơi khác khi được mẹ hay người chămsóc bế ở tư thế mặt đối mặt
Quá ngoan hay quá quấy khóc
Rối loạn trương lực cơ (quá mềm hay quá cứng)
Rối loạn giấc ngủ
Thiếu phản xạ bú mút
Không có sự bi bô phát âm
4-6 tháng không có nụ cười xã hội
Trong giai đoạn từ 6 tháng- 1 năm tuổi:
Không có những cử chỉ tỏ ra vui mừng và thích thú, khi có mẹ hay là ngườithân tiến lại gần, sau một giấc ngủ
Các cử chỉ và điệu bộ không thích ứng một cách tự nhiên, với những hoàncảnh bên ngoài
Nhìn sửng sốt như bị thu hút trước những loại kích thích bên ngoài nhưánh sáng, vật thể quay tròn, đưa những ngón tay lên ngang tầm đôi mắt và ve vẩy
Tỏ ra lãnh đạm, xa cách, đối với những vật thể quen thuộc như những đồdùng và đồ chơi hoặc tỏ ra chú tâm một cách đặc biệt vào những vật thể lạ thườngnhư máy móc, những kẽ hở, những hạt bụi, những lỗ rách trong một tấm màn, tấm nệm
Trong khoảng 8-9 tháng không có phản ứng lo sợ, khóc la trước người lạ mặt
Trong năm thứ hai, từ 2 đến 3 tuổi:
Không đưa ngón tay trỏ chỉ đồ vật mà mình mong muốn
Không có khả năng đứng tại chỗ nhìn theo hướng mà mẹ đang đưa ngón taychỉ cho mình, mà chỉ nhìn đăm đăm vào mặt mẹ
Không biết chơi trò chơi giả bộ hay là trò chơi hình tượng
Rối loạn hay thoái lùi về ngôn ngữ
* Làm sao để biết trẻ bị tự kỷ?
Chẩnđoán tự kỷ rất khó vì không có loại xét nghiệm nào như kiểu xét nghiệm máu, nướctiểu hay chụp X quang,….để giúp cho việc kết luận chẩn đoán. Vì thế, việc chẩnđoán phải được thực hiện bởi những người có chuyên môn dựa trên sự quan sát tỉmỉ các hành vi, phân tích đánh giá một cách thận trọng các biểu hiện về tâm lývà mức độ phát triển của trẻ.
TRẺ TỰ KỶ CẦN ĐƯỢC CAN THIỆPSỚM
Nếu được phát hiện, chẩn đoán, can thiệp sớm trẻ tựkỷ có thể đạt được nhiều tiến bộ, có cuộc sống tốt hơn
Can thiệp đối với trẻ tự kỷ là một chương trình canthiệp toàn diện, lâu dài và cần có sự tham gia của mọi thành viên liên quan đếntrẻ: cha mẹ, giáo viên và các chuyên gia. Trẻ cần được can thiệp từ nhiềuphương diện: chăm sóc, nuôi dưỡng, dạy dỗ, giáo dục và uốn nắn, hỗ trợ các kỹnăng cần thiết
Khi trẻ có biểu hiện của hội chứng tự kỷ, phụ huynhhãy liên lạc với Trung tâm Công tác xã hội thành phố Hải Phòng để được kếtnối dịch vụ hỗ trợ:
TRUNG TÂM CÔNG TÁC XÃ HỘI THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG
* Địa chỉ: Số 60 Nguyễn Văn Hới, Hải An, HảiPhòng.
* Số điện thoại tư vấn: 0313.700799
* Email: ttctxhhp@haiphong.gov.vn